ሞያዊ ስልጠና / ማእከላይ ደረጃ ትምህርቲ

ኣብ ስዊዘርላንድ ጽቡቕ ትምህርትን ጽቡቕ ስራሕን ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ። ኣብ ቤት ትምህርቲ ጽቡቕ ውጽኢት እንተ ኣመዝጊብካ፡ ድሒሩ ዝያዳ ናይ ሞያ ዕድላት ክህልወካ እዩ። ድሕሪ ግዴታዊ ትምህርቲ ንሞያዊ ህይወትካ ንምድላው ዝተፈላለዩ ኣማራጺታት ኣለዉኻ (Sekundarstufe II)። ተወሳኺ ስልጠና ምስ ዝህልወካ ጽቡቕ ስራሕ ክትረክብ ቀሊል ክኸውን እዩ።

ብዛዕባ ስልጠናን ተወሳኺ ትምህርትን ሕቶታት ኣለኩም ዶ? እቲ ሞያዊ፡ መጽናዕትን ሞያዊ ምኽሪ (Berufs-, Studien- und Laufbahnberatung) ንመንእሰያትን ወለድን ይምዕድ። እቲ ምምኽኻር ብነጻ እዩ።

ድሕሪ ግዴታዊ ትምህርቲ መብዛሕትኦም መንእሰያት መሰረታዊ ሞያዊ ስልጠና (ትምህርቲ ሞያ፡ Berufslehre) ይገብሩ። ኣብ ስራሕ ልምምድ ኣብ ሓደ ትካል ትሰርሕ። ኣብኡ ድማ ንስራሕካ ዘድልየካ ግብራዊ ክእለት ክትመሃር ኢኻ። ናብ ሞያዊ ቤት ትምህርቲ እውን ትኸይድ። ንልዕሊ 250 ሞያታት ናይ ልምምድ ስራሕ ክትሰርሕ ትኽእል ኢኻ። ሓደ ልምምድ ካብ 2 ክሳብ 4 ዓመት ዝጸንሕ እዩ። ኣብ ዝሓለፈ ክልተ ናይ ትምህርቲ ዓመታት ባዕልኻ ምስ ሓደ ትካል ልምምድ ክትደሊ ኣለካ። እቲ ቤት ትምህርቲ ነዚ ክሕግዘካ እዩ። ወለድኻ እውን ክሕግዙ ኣለዎም። እቲ ናይ ሞያ፡ መጽናዕትን ሞያዊ ምኽሪ (Berufs-, Studien- und Laufbahnberatung) ንመንእሰያት ዝተፈላለየ ቅድመ-ምድላዋትን ምኽርን ኣለዎ። እቲ ምምኽኻር ብነጻ እዩ። ኣብ እዋን ልምምድካ ወይ ድሕሪ ልምምድካ ሞያዊ ባካሎሬት (Berufsmaturität) ክትገብር እውን ትኽእል ኢኻ። እዚ ድማ ኣብ ዩኒቨርሲቲ ተግባራዊ ሳይንስ ክትመሃር የኽእለካ።

እቶም ሚተልሹለን (Mittelschulen) ኣብ ዩኒቨርሲቲ ወይ ፍሉይ መዳይ ኮለጅ (Fachhochschule) ንዝመሃሩ ኮርስ የዳልዉኻ። እቶም ተምሃሮ ኣብ ካልኣይ ደረጃ ኣብያተ ትምህርቲ ሰፊሕ ሓፈሻዊ ትምህርቲ ይረኽቡ።

ዝተፈላለያ ማእከላይ ደረጃ ኣብያተ ትምህርቲ ኣለዋ፤

• ካልኣይ ደረጃ ዲፕሎማ ዘለወን ኣብያተ ትምህርቲ፡ ድሕሪኡ ኣብ ዩኒቨርሲቲ ክትመሃር ትኽእል። ግን ኣብ ዩኒቨርሲቲ ተግባራዊ ሳይንስ እውን ክትመሃር ትኽእል ኢኻ።

• ስፔሻሊስት ወይ ሞያዊ ባካሎሬት ዘለወን ካልኣይ ደረጃ ኣብያተ ትምህርቲ። ብድሕሪኡ ኣብ ቴክኒካዊ ኮለጅ ክትመሃር ትኽእል ኢኻ። ምናልባት ኣብ ዩኒቨርሲቲ እውን ክትመሃር ትኽእል ትኸውን። ነዚ ንምግባር ግን ፈተና ክትሓልፍ ኣለካ። ሓደ ሓደ ግዜ ተወሳኺ ረቛሒታት ኣሎ።

ካብ 18 ክሳብ 25 ዓመት ዝዕድሚኻን ግዴታዊ ትምህርቲ ምስ ወዳእካ ጥራይ ናብ ካንቶን Basel-Stadt ዝገዓዝካን ዲኻ? ድሕሪኡ ካብ ማእከል ድልድል ቅድመ-ምድላዋት (Brückenangebote፡ ZBA) ኣብ ዝቐርብ ቅድመ-ምድላው ክትሳተፍ ትኽእል ትኸውን። ኩሉ ኣብ ናይ ስራሕ ህይወትካ ጽቡቕ ጅማሮ ምሃብ እዩ። እቲ ናይ ድልድል ዕድል ንኢንተርንሺፕ ወይ ስራሕ ልምምድ ንምርካብ ክሕግዘካ እዩ። ተገዳስነት ኣለዎም? ድሕሪኡ ምስ ማእከል ቅድመ-ምድላዋት ድልድል (Zentrum für Brückenangebote) ተወከሱ።